Qielli pikërisht tani - Astronomi

Qielli pikërisht tani
Nga: Michael J.D. Linden-Vørnle
 1. dhjetor 2008

Si duket qielli sonte? Cilat planete mund t`i shoh? Këtu vijon një pershkrim i shkurter se c`mund te shihet ne qiell, dihet nëse qielli është i ciltert!



Dielli

Vrime ne atmosferen e Diellit

Diell pa njolla


Hena

5. dhjetor: gjysmë hënë

12. dhjetor:
hënë e plotë 

12. dhjetor: hena me afër tokes

19. dhjetor: gjysmë hënë

26. dhjetor: hena me largë tokes


Planetat e dukshme

Venera
(pas perendimit te diellit)

Jupiteri
(pas perendimit te diellit)

Saturni
(nate/para lindjes se diellit)


Stacioni githesore
Momentalisht i dukshëm ne qiellin e nates ne orët pas perendimit te diellit


Ndodhi

1. dhjetor: show planetesh ne qiellin e mbrëmjes

5. dhjetor: Marsi ne konjukcion me diellin

19. dhjetor: hena me afër Saturnit

Dielli

Dielli pa njolla


Hena

7. Shkurt: Hena me afer Tokes

9. Shkurt: Hene e plote

16. Shkurt: Gjysme hene

19.Shkurt: Hena me large Tokes

25.Shkurt: Hene e re


Planetet e dukshme

Venera
(pas perendimit te diellit/mbremje)

Saturni
(mbremje/naten)


Stacioni gjithesore

Prej dhe qe nga  19. shkurt, i dukshem ne oret e herta para lindjes se diellit


Ndodhi

9. Shkurt: Gjysme Eklipse e Henes

11. Shkurt: Hena afer Saturnit

13. Shkurt: Merkurri me larg Diellit

19. Shkurt: Venera shkelqen ciltert

Dielli

Dielli pa njolla.


Hena

4. Mars: Gjysem hene e shkuar.

7. Mars: Hena me afer Tokes.

11. Mars: Hene e plote.

18. Mars: Gjysem hene.

19. Mars: Hena me larg Tokes.


Planetet e dukshme

Venera
(pas perendimit te diellit/mbremje)

Saturni
(mbremje/nate)


Stacioni gjithesore

Per moment i dukshem ne qiellin e mengjesit ne oret para lindjes se diellit.


Ndodhi

8. Mars: Saturni ne opozicion me Diellin.

11. Mars: Hena me afer Saturnit.

Dielli

Dielli pa njolla.


Hena

25. Prill: Hene e re.

28. Prill: Hena me afer Tokes.

1. Maj: Gjysem hene e shkuar.

9. Maj: Hene e plote.

14. Maj: Hena me larg Tokes.


Planetet e dukshme

Merkuri
(pas perendimit te diellit)

Saturni
(gjate gjithe nates)


Stacioni gjithesore

Prej dhe me  25. prill i dukshem ne qiellin mengjesore ne oret para lindjes se Diellit.


Ndodhi

26. Prill: Merkuri me larg Diellit ne pjesen lindore.

26. Prill: Hena afer Merkurit.

4. Maj: Hena afer Saturnit.

Veni re kete yll!

Eshte nje arsye e mire te vehet re ylli rho Cassiopeiae ne foton yjore Cassiopeia. Eshte ky nje yll i madh dhe i rende qe ndodhet ne fazat perfundimtare te jetes se tij.

Para disa viteve ky yll shpertheu fuqishem dhe astronomet presin qe ylli te shpertheje serish.

Nese shijon qiellin ne netet e kthjelleta pranverore, mund qe ti te jesh i/e pari/a te shohesh yllin rho Cassiopeiae duke shperthyer!

Per moment fotoja yjore Cassiopeia shihet rreth ores 23, 25 grade mbi horizont ne drejtim verior.

Dielli

Vrimë në atmosferën e Diellit.

Diell pa njolla.


Hëna

9. Maj: Hënë e plotë.

14. Maj: Hëna më larg Tokës.

17. Maj: Gjysëm hënë e shkuar.

24. Maj: Hënë e re.

26. Maj: Hëna më afër Tokës.


Planetet e dukshme

Saturni
(tërë natën)

Jupiteri
(para lindjes së diellit)

Venera
(para lindjes së diellit)


Stacioni gjithësorë

I dukshëm në qiellin mëngjesor, gjatë orëve para lindjes së diellit.


Ndodhi

5. Maj: Netët e ndritura fillojnë.

17. Maj: Hëna afer Jupiterit.

18. Maj: Merkuri në konjuksion të poshtëm me Diellin.

31. Maj: Hëna më afër Saturnit.

Shkëlqim tokësor

Atje ku koha e mirë lejoi, ishte e mundur që të përjetohej një pamje e bukur e qiellit të mbrëmjes më 19. maj 2007. Hëna vetëm tre ditë e vjetër ishte shumë afër planetës me dritë të fortë – Venerës.

Kur vetëm një pjesë e vogël e Hënës preket nga drita e fortë direkte e Diellit, është e mundur që të shihet pjesa ”e pandricuar” e Hënës e mbuluar me shkëlqim të dobët. Është i ashtuquajturi shkëlqimi tokësorë i reflektuar prej Tokës. Përvec se të jetë një fenomen jashtëzakonisht i bukur, matjet e shkëlqimit tokësor mund të përdoren për eksplorime të ndryshme shkencore, si p.sh. -  studime të klimës së Tokës.

Ditët para Hënës se re më 24. maj do të jetë e mundur sërish të përjetohet shkelqimi tokësor. Fenomeni në këte kohë mund të shihet në qiellin mëngjesorë në orët para lindjes së diellit.

Dielli

Diell pa njolla.


Hëna

26. Maj: Hëna më afër Tokës.

31. Maj: Gjysëm hënë e shkuar.

7. Qershor: Hënë e plotë.

10. Qershor: Hëna më larg Tokës.

16. Qershor: Gjysëm hëne e shkuar.


Planetet e dukshme

Saturni
(Tërë natën)

Jupiteri
(para lindjes së diellit)

Venera
(para lindjes së diellit)


Stacioni gjithësorë

Prej dhe me 26. qershor i dukshëm në qiellin e natës, në orët pas mesnate.


Ndodhi

31. Maj: Hëna afër Saturnit.

5. Qershor: Venera në elongacion të madh në anën perëndimore te Diellit.

 
Mjegulla nate të ndritura
Nga: Michael J.D. Linden-Vørnle
11. Qershor 2009

Ne orët e pasmenatës të premten më 9. qershor, në qiellin mbi Dk dukeshin mjegulla nate të ndritura tejet të bukura.
Netët e gjata verore japin mundësine e përjetimit të fenomenit natyror të bukur që quhet – mjegulla nate të ndritura.
Në qershor dhe korrik mjegullat shihen kohë pas kohe në mesnatë në drejtim të veriut. Ato njihen lehtë nga një shkelqim i bardhe në të kaltërt. Mjegullat kanë shpesh një pamje karakteristike valore. Animacioni më poshtë tregon mjegulla nate të ndritura nga Dk. Xhirimi është bërë në Tvis afër Holstebro më 9. qershor nga Lars Zielke.

Edhepse mjegullat duken të vetëndritura, megjithatë bëhet fjalë për dritë të diellit të kthyer prapa. Shkaku që rrezet e diellit prekin mjegullat qëndron aty se Dielli gjatë verës nuk depërton thellë ndër horizont dhe se mjegullat ndodhen në një lartësi prej rreth 85 km. Kjo është shumë më lartë se sa mjegullat e rëndomta që si zakonisht nuk shihen mbi 13 km.

Mjegullat e natës te ndritura përbëhen prej kristaleve të akullta shumë të vogla, por akoma është një pyetje e hapur se si kristalet formohen. Disa  shkencëtarë mendojnë se kristalet formohen rreth kokrrave pluhurore mikroskopike të gjithësisë, ndërsa të tjerë anojnë më shumë nga se kristalet krijohen gjatë bashkimit të molekulave të ujit në otmosferë.

Dielli

Diell pa njolla


Hëna

7. korrik: Hënë e plotë dhe Hëna më larg Tokës.

15. korrik: gjysëm hënë e shkuar.

21. korrik: Hëna më afët Tokës.

22. korrik: Hënë e re.

29. korrik: Gjysëm hënë e shkuar.


Planetet e dukshme

Saturni
(pas perëndimit të diellit)

Jupiteri
(natën/Para lindjes së diellit)

Venera
(para lindjes së diellit)

Marsi
(para lindjes së diellit)


Stacioni gjithësorë

Momentalisht i dukshëm në orët e pas mesnatës.


Ndodhi

4. korrik: Toka më larg Diellit.

10. korrik: Hëna shumë afër  Jupiterit.

14. korrik: Merkuri në konjuksion të sipërm me Diellin.

Yjet e Stinëve

Nga: Michael J.D. Linden-Vørnle
U publikua më 1 korrik 2009

Netët e ndritshme janë mbi ne dhe kjo d.t.th. se qielli nuk bëhet krejtësisht i erët. Pasi që kemi kaluar kohën e diellit veror më 21 qershor, netët gradualisht do të zgjaten dhe do të bëhen më të erta. Megjithatë netët e ndritshme do të përfundojnë më 7 gusht.
 
Qiellit veror të ndritshëm duhet ti hudhet një sy. Më shumë që bien në sy janë tre yjet e ciltërta: Vega, Deneb dhe Altair, që së bashku përbëjnë të ashtuquajturin trekëndësh veror.

Vega është ylli më i ciltërt në foton yjore Lyra (Lyren), që është një foto yjore e vogël por mjaft karakteristike. Vega është në vendt të 5-të për nga ciltërsia në qiell dhe gjendet afër 25 vite drite larg Tokës.

Deneb është ylli më i ciltërt në foton yjore Cygnus (Mjellma)-një nga fotot yjore që përbëjnë një figurë që i përshtatet emrit. Deneb përbën bishtin e Mjellmës, ndërsa koka përbëhet nga një yll i dyfishtë të quajtur Albireo.

Altair është ylli i fundit i trekëndëshit veror që është ylli më i ciltërt në foton yjore Aquila (Shqiponja). Shqiponja dhe Mjellma ndodhen mu në mes të rrypit të Rrugës së Qumështit, por për shkak të netëve të ndritshme nuk është lehtë të vërehet Rruga e Qumështit.

Dielli

Vrimë në atmosferën e Diellit

Njollë në orbitë


Hëna

23. qershor: Gjysëm hënë e shkuar

24. qershor: Hëna më larg Tokës

1. korrik: Hënë e re

7. korrik: Hëna më afër Tokës

8. korrik: Gjysëm hënë e shkuar


Planetet e dukshme

Saturni
(natën)

Jupiteri
(para lindjes së diellit)


Stacioni gjithësorë

Për moment i dukshëm në qiell


Ndodhi

26. qershor: Hëna afër Jupiterit

8. korrik: Hëna afër Saturnit

Vrimë në atmosferën e Diellit

Nga: Michael J.D. Linden-Vørnle
U publikua më 20. qershor 2011

Pikërisht tani shihet një vrimë në atmosferën e ngrohtë të Diellit - koronën. Vrima paraqitet si një shtresë e erët ne foton që vijon, që është inxhizuar me dritë ultra vjollcë më 20. qershor nga sateliti SDO i NASA-së. Gazi me më shumë se një milion grade i ngrohtë dhe që është i zënë në fushën magnetike të Diellit, në fakt përcon dritë ultravjollcë plot me energji.