Perikli Mboria 

Akuini ‘krishtëroi’ filozofinë e Aristotelit.Termi ‘skolasticizëm’, në këtë kontekst, rrjedh nga aktiviteti intelektual i zhvilluar në shkollat mesjetare katedrale dhe patronet e tyre quheshin doktorë skolastikë. Filozofia skolastike ishte më tepër një përpjekje për të bashkuar një system cohere...

Interesi i jashtëzakonshëm i Shën Augustinit, për fatin e tij personal, shërben si forcë shtytëse për aktivitetin e tij filozofik. Që në rininë e tij të hershme ai ka vuajtur nga një shqetësim i thellë moral, i cili e çoi atë në një kërkim që zgjati gjithë jetën për urtësinë e vërtetë dhe për pa...

Përmbajtja e mendjes – Asgjë nuk duket më e pakufizuar, thoshte Hjumi, se sa mendimi njerëzor. Megjithëse trupi ynë mund të qëndrojë i fiksuar në një planet, mendja është ajo e cila endet pa pushim në zonat më të largëta të universit. Gjithashtu mund të thuhet që është mendja ajo që kufizohet ng...

Materia si një term pa kuptim. ‘Ekzistenca absolute e objekteve, që nuk mendojnë (materies), është fjalë pa kuptim’. Kjo nuk do të thotë se sendet e ndjeshme nuk zotërojnë realitet, por që ato ekzistojnë vetëm për aq kohë sa perceptohen. Kjo, sigurisht, nënkupton që vetëm idetë ekzistojnë. Çfarë...

Teoria e njohjes. Përfundimi i tij ishte se njohja reduktohet tek idetë, por këto nuk janë idetë e Platonit, por idetë që vijnë nga objektet e përvojës sonë. Origjina e ideve është eksperienca dhe kjo e fundit merr dy forma: ndijimin dhe pasqyrimin. Të gjitha idetë, pa përjashtim, vijnë tek ne p...

Metoda. Spinoza mendonte se ne mund të arrijmë njohje të saktë mbi realitetin duke u mbështetur në metodat gjeometrike. Ajo çka shtoi Spinoza tek metodat e Dekarrtit, ishte një renditje e lartë sistematike e aksiomave dhe parimeve. Spinoza pothuajse e krijoi rresht pas rreshti gjeometrinë e filo...

Metoda e Dekartit. Metoda e Dekartit konsistonte në shfrytëzimin e fuqive të mendjes me anë të vendosjes së rregullave të veçantë. Ai këmbëngulte në domosdoshmërinë e metodës, për të pasur një mendim sistematik dhe të rregullt. Mendja jonë, nga natyra, zotëron dy fuqi: intuitën dhe deduksionin. ...

Trupat në lëvizje: objekte të mendimit. Filozofia, sipas Hobsit, është e interesuar kryesisht për shkaqet dhe karakteristikat e trupave. Sipas tij ekzistojnë tre lloj trupash: trupat fizikë, siç janë gurët; trupi njerëzor dhe trupi politik. Për të ekziston një karakteristikë e vetme, që e kanë t...

Filozofët e periudhës së mesjetës kërcënoheshin nga vdekja, kur mësimet e tyre preknin statusquon. Shpirti i filozofisë së mesjetës ishte ndryshe. E gjithë atmosfera kulturore ishte e ndikuar nga mbizotërimi i kishës, kështu që morali, doktrinat politike, institucionet e shoqërisë; siç ishin fam...