Diamanti, materiali më i fortë në botë - Shkenca

Diamanti më i madh...është një Planet i tërë?!


Studiuesit kanë gjetur planetin ekzotik komplet prej diamanti që orbiton rreth një ylli pranë Tokës.

Planeti i ri është shumë i dendur në përbërje më shumë se cdo planet i vërejtur më parë dhe është komplet prej karboni.
Për shkak se molekulat janë kaq të ngushta dhe të mbushura ndërmjet tyre, studiuesit kanë llogaritur se ato mund të jenë kristal natyral, që përbëjnë në të vërtetë diamantin.

Studimi u udhëhoq nga Profesor Matthew Bailes i Universitetit të Teknologjisë të Swinburne në Australi dhe është botuar në revistën ‘Shkencë’.
“Historia e zhvillimit dhe dendësia e mrekullueshme e këtij planeti të con në të gjitha përfundimet se ai është i përbërë i gjithi nga karboni, dmth një diamant i madh që rrotullohet rreth një ylli neutron çdo dy orë në një orbitë të tij, në mënyrë të ngushtë me sistemin tonë diellor," tha Bailes.

Ekipi më parë zbuloi një yll të pazakontë 4 mijë vite dritë larg që u quajt një ‘pulsar’. Pulsar-ët janë të vegjël, yje neutron të vdekur që kanë 12 milje diametrin dhe rrezatojnë radioaktivitet.

Astronomët thonë se vetëm 2 prej 1 800 pulsarëve janë planete yjesh të fshehur dhe ky që publikohet sot është planeti i vetëm i parë ndonjëherë.

Në rastin e këtij pulsari, PSR J1719 me emrin e quajtur-1438 – janë vënë re lëvizje të parregullta, ndaj shkencëtarët thonë se pulsari ka patur një planet shok që e orbitonte, ndaj kjo i lejon ata të mendojnë se kanë të bëjnë me një planet diamant.
Studiuesit thonë se planeti, që orbiton yllin e vet çdo dy orë e 10 minuta, e ka masën pak më shumë se të Jupiterit, por është 20 herë më i dendur se ky planet, bën të ditur të enjten Bailes dhe kolegët e tij për revistën “Shkencë” .

Përvec karbonit, planeti i ri, mund të përmbajë dhe oksigjen.

Zbulimi i planetit diamant u bë nga ekipi i përbërë prej shkëncëtarësh nga Australia, Gjermania, Italia, Mbretëria e Bashkuar dhe Shtetet e Bashkuara. Shkencëtarët përdorën një radio teleskop 64-metra në Parkes, Australi.

Ndërsa të gjitha këto gjetje të bëjnë të mendosh se kemi të bëjmë me një planet të madh prej diamanti, prapësëprapë ka mister.
"Në rast se më pyesni si do të dukej ky planet, unë nuk e di, vetëm në rast se spekulloj”, thotë Ben Stappers i Universitetit të Manchester. "Unë nuk mund të imagjinoj se një pikturë me një objekt të shndritshëm në të është ajo që shohim atje”.

"Është spekulative të themi dhe i shndritshëm, por nqs ti e ndricon atë, nuk ka arsye që ai të mos të ngjajë si një diamant”, shprehet një tjetër shkencëtar, Travis Metcalfe, i qëndrës kombëtare të kërkimeve në atsmoferë.

(d.bonollari/BalkanWeb)

Pesë mijë vjet më parë në Indi ishin hajmali për të siguruar sukses në betejë. Diamantët edhe sot garantojnë sukses. E kush s’do t’i dorëzohej bukurisë së një guri të pavdekshëm diamanti!

E krahasuar për nga bukuria me një të tillë, Elisabeth Taylor diamantët i kishte pasionin më të madh në jetë. Në 296 objekte të çmuara bën dallim unaza e famshme me diamant të bardhë 69.42 karat, të cilën bashkëshorti i saj Richard Burton e bleu për ikonën e bukurisë hollivudiane. Kjo unazë vlerësohet rreth 3 milionë dollarë. Nuk mund të mos përmendet në këtë koleksion një gjerdan dhe byrzylyk diamantësh të cilën bashkëshorti i marrosur pas Taylor, aktori Burton, ja dhuroi në vitin 1962. Në tërësi, koleksioni i bizhuterive të çmuara është vlerësuar rreth 30 milionë dollarë.

Unaza është objekti që stilohet më së shumti me diamant. Për çiftet amerikane është traditë e njohur unaza e fejesës me gur diamanti. Por cilat janë unazat më të famshme që tërhoqën vëmendjen e mbarë botës?

18 karat safir dhe 14 karat diamante të prera në mënyrë të shkëlqyer përmbante unaza e fejesës që princi Carls i dhuroi Lady Diana Spencer në shkurt të vitit 1980.

Joe DiMaggio me rastin e fejesës kishte porositur për Marilyn Monroe një unazë diamanti 3 karat, por surprizën e kishte ruajtur për martesë kur i dhuroi një unazë me 35 diamante e cila u shit më vonë në ankand me vlerë mbi 500 mijë dollarë.

Një gur diamanti prej 10 karat dhe 28 gurë të tjerë më të vegjël kishte unaza e fejesës që Michael Douglas i dhuroi Catherine Zeta-Jones në vigjilje të Vitit të Ri 1999. Kjo unazë është vlerësuar mes 2 dhe 3 milionë dollarëve.
Para se të paguante 500 mijë dollarë për unazën e gruas së tij të ardhshme Jennifer Garner, Ben Affleck ka paguar 1.2 milionë dollarë për një tjetër Jenniffer. Një unazë diamanti 6.1 karat ishte simboli i fejesës që Afflec kishte zgjedhur në vitin 2002 për Jennifer Lopez.
Kur Ja-Z i dhuroi një unazë diamanti prej 18 karat Beyonces ai gjithashtu i dha një imitim prej 5 mijë dollarësh për ta përdorur në ndonjë rast me qëllim që të mos humbiste e vërteta.
24 karat me vlerë 4.7 milionë dollarë ishte unaza që trashëgimtari i pasur grek Paris Latsis i dhuroi bukuroshe Paris Hilton në vitin 2005. Fejesa, e cila zgjati vetëm 5 muaj, bëri që unaza të shitej në ankand me gjysmën e çmimit dhe paratë shkuan në ndihmë të viktimave të uraganit Katrina.
Edhe David Beckham ka rezervuar unazë me diamante për gruan e tij Victoria. Dizajn i veçantë dhe 5 karat diamante ishte dhurata e ish-mesfushotit të kombëtares angleze të futbollit.

Në Shqipëri

Rritja e mirëqenies ekonomike bëri që këto objekte me histori mbi 5 mijë vjeçare filluan të vlerësohen edhe në vendin tonë. Juli, e cila prej 10 vjetësh punon në një argjendari, tregon historinë e dashurisë së shqiptarëve me diamantet. 
“Argjendari Gjikondi ka 20 vjet që operon në treg, po vitet e fundit është vënë re shtimi i interesit për diamantet. Kemi shitur unaza deri në 10 mijë euro”, shprehet Juli.

Duket se shijet po përshtaten gjithnjë e më shumë me të bukurën. Kjo vihet re edhe në zgjedhjen e unazave të fejesës apo martesës që bëjnë shqiptarët.

“Për fejesë zgjidhen unaza solitary, që kanë një gur diamante. Për martesë zakonisht janë rrathët klasik me ndonjë gur diamante”, tregon Juli.

Megjithatë Juli shpjegon se ka edhe një kategorizim në varësi të moshave: “Moshat e mëdhaja pëlqejnë perlat dhe gurët me ngjyrë ndërsa të rinjtë diamantët e bardhë.”

Vlera e diamanteve përcatohet nga pesha e cila matet me karat, prerja, pastërtia dhe ngjyra.

“Diamanti ngjyrë rozë është më i rralli dhe më i kushtueshmi në llojin e gurëve të çmuar. Megjithatë diamantet mund të jenë jeshil, blu, të verdhë, shampanjë dhë të zinj”, thotë Juli.
Megjithëse në Shqipëri flitet me shifra minimale diamantët më të shtrejntë në botë kapin shifra të pabeueshme.

I pari ndër më të bukurit është Diamanti Cullinian me vlerë 400 milion dollarë, i cili në momentin e gjetjes ishte rreth 3106 karat. Pas tij vjen i ashtuquajturi Diamanti i Shpresës që kushton rreth 350 milionë dollarë. Si një kristal i rrallë ai peshon 45.5 karat. Cilësia e përsosur, përmasat e mëdha dhe ngjyra e rrallë e bëjnë këtë diamant të habitshëm, unik dhe të bukur.

Në vendin e tretë me vlerë 100 milionë dollarë renditet Diamanati De Beers Centenary. Kjo bukuri madhështore është  vlerësuar me notën D nga GIA, e cila konsiderohet shkalla më e lartë e një diamanti pa ngjyrë që është brenda dhe jashtë i përsosur. /top channel

Një fushë e stërmadhe me tonelata diamantësh, e mjaftueshme për të kthyer tregun botëror të diamanteve "kokëposhtë" dhe për ta furnizuar atë për plot 3 mijë vjet

Tonelata diamantesh në Rusi

Mund të quhet si sekreti më i çmuar i Bashkimit Sovjetik gjatë Luftës së Ftohtë deklasifikimi i një dokumenti sekret, i bërë publik vetëm pak javë më parë. Rusia zyrtare ka deklasifikuar një dokument të fshehtë, i cili përshkruan ekzistencën e një fushe të stërmadhe me tonelata diamantësh, të mjaftueshëm për të furnizuar tregjet botërore për plot 3 mijë vjet. Sovjetikët kanë zbuluar këtë burim fitimi në vitin 1970 në kraterin prej 60 miljesh të asteroidit që goditi Siberinë Lindore rreth 35 milionë vite më parë, i njohur si Popigai Astroblem. Ata vendosën ta mbanin këtë informacion sekret dhe të mos e shfrytëzonin si burim, për shkak të operacioneve të mëdha të asaj kohe, që zhvilloheshin nga sovjetikët për nxjerrjen e diamantëve në Mirny dhe Yakutia, nga të cilat po dilnin fitime marramendëse, duke mbajtur nën kontroll gjithë tregun botëror të diamanteve. Sovjetikët gjithashtu i kanë kushtuar një vëmendje po aq të madhe edhe prodhimit të diamantëve artificialë për qëllime industriale, megjithëse këto fakte nuk janë bërë asnjëherë të ditura më parë. Veli i këtij sekreti u hoq në mesin e muajit shtator të këtij viti, ku qeveria ruse autorizoi Institutin e Shkencave për Minierat dhe Gjeologjinë në Novosibirsk, që të bënin lajmin publik për mediat. Sipas agjencisë zyrtare të lajmeve, "Itar-Tass", diamantët në Popigai janë dy herë më të rëndë se sa një diamant i zakonshëm, duke u bërë kështu ideal në përdorimet industriale dhe shkencore. Drejtori i Institutit, Nikolai Pokhilenko thekson se kjo fushë e re diamantësh është e mjaftueshme për të kthyer "kokëposhtë" tregun botëror të diamantëve. Burimet e këtyre diamantëve super të rëndë, që gjenden në masivet e shkëmbinjve nëntokësorë të formuar nga krateri i asteroidit, karakterizohen nga faktori 10, pra numri më i madh i të gjitha rezervave që bota ka njohur ndonjëherë. Jemi duke folur për triliona karatë diamantësh, kur sot në botë burimi më i madh i njohur i diamantëve është në Yakutia dhe vlerësohet se mban rreth 1 miliard karat diamantësh. Lloji i diamantëve në Popigai janë të njohur si "diamantët e ndikimit". Rusët pretendojnë se këto diamante të gjendura në kraterin e asteroidit në Siberi, pavarësisht se duhet t'i nënshtrohen një ekspertize të specializuar janë "diamante" të ardhura nga hapësira, me origjinë jashtëtokësore. Sipërfaqja e diamanteve në Popigai është unike në botë, duke e shndërruar kështu Rusinë në monopolin e diamanteve, burimin më të rëndësishëm për hulumtimet shkencore dhe proceset industriale. "Vlera e këtyre diamanteve është e çmuar. Kjo zgjeron dukshëm përdorimin e tyre industrial. Pra, i bën ata të vlefshëm për qëllime industriale", thotë Pokhilenko. Shkencëtarët rusë thonë se lajmi ka gjasa që të ndryshojë formën e tregjeve botërore të diamanteve, duke shndërruar në klientë kryesorë të saj korporata të mëdha, si dhe institute shkencore. Që prej vitit të kaluar, Rusia mbetet prodhuesja më e madhe e volumit të diamanteve në botë me rreth 23%. Rusia menaxhon minierën Mirny, e cila është e vendosur në Siberi dhe që ka shërbyer si miniera e parë e eksplorimit...

Përgatiti: Blerina Toslluku