Nikola Tesla - Gjeniu - Shkencë

  TESLA/Arma që do t'u jepte fund gjithë luftërave

Nicola Tesla, shkencëtari i famshëm, kish trashëguar nga i ati një urrejtje të thellë për luftën. Gjatë gjithë jetës së tij, ai ishte në kërkim të një rruge teknologjike për t'i dhënë fund luftërave. Ai mendonte se lufta mund të shndërrohej në një "spektakël të thjeshtë makinash".

Në vitin 1931, Tesla deklaroi gjatë një konference për shtyp se ishte në prag të zbulimit të një burimi krejt të ri të energjisë. I pyetur për të shpjeguar natyrën e kësaj energjie, ai u përgjigj: "Ideja më erdhi fillimisht si një tronditje e jashtëzakonshme... Në këto momente mund të them vetëm që do të vijë nga një burim krejtësisht i ri dhe i paimagjinuar".

Retë e zeza të luftës ishin duke errësuar përsëri Europën në atë kohë. Në 11 korrik të vitit 1934, titulli i madh në faqen e parë të gazetës New York Times thoshte: "Tesla, 78 vjeç, zbulon RREZEN E VDEKJES". Artikulli thoshte se, shpikja e re "do të dërgojë rreze të përqendruara thërrmijash nëpër ajër, me një energji kaq të madhe saqë do të ishin në gjendje të rrëzonin një flotë prej 10 mijë avionësh të armikut në një distancë prej 250 miljesh..." Vetë Tesla deklaroi se rrezja e vdekjes do ta bënte luftën të pamundur, duke i ofruar çdo shteti një "mur kinez të padukshëm".

Ideja shkaktoi një interes të jashtëzakonshëm, por edhe shumë polemika. Tesla shkoi menjëherë tek J. P. Morgan Jr., në kërkim të financimit për ndërtimin e një prototipi të shpikjes së tij. Morgan nuk ishte aspak i bindur. Tesla u përpoq gjithashtu që të hynte direkt në bisedime me kryeministrin britanik, Neville Chamberlain. Por kur ky i fundit dha dorëheqjen pasi zbuloi se Hitleri ia kishte hedhur në Mynih, interesi në armën antiluftë të Teslas praktikisht u shua.

Në vitin 1937, ishte e qartë tashmë se shumë shpejt në Europë do të shpërthente lufta. I lodhur në përpjekjet e tij për të gjetur interes dhe financim për "rrezen e paqes", ai dërgoi një studim teknik të përpunuar nga ai vetë, që përfshinte edhe diagrama, për tek një numër shtetesh aleatë përfshirë Shtetet e Bashkuara, Kanadanë, Anglinë, Francën, Bashkimin Sovjetik dhe Jugosllavinë. I titulluar "Arti i ri i projektimit të energjisë së përqendruar përmes rrugëve natyrore", studimi ofronte përshkrimin e parë teknik të asaj që sot quhet një armë e ngarkuar me thërrmija.

Ajo që e veçonte projektin e Teslas nga trillet e zakonshëm të fantazisë sa u përket rrezeve të vdekjes ishte një dhomë vakuumi unike me njërën anë të hapur ndaj atmosferës. Tesla projektoi një mbyllje unike të vakuumit duke drejtuar një rrymë ajri me shpejtësi shumë të lartë në majën e armës së tij për të ruajtur "vakuumet". Veprimi i domosdoshëm i pompimit do të realizohej me një turbinë të madhe Tesla.

Nga të gjithë shtetet që morën propozimin e Teslas, interesi më i madh erdhi nga Bashkimi Sovjetik. Në vitin 1937, Tesla i paraqiti një plan Amtorg Trading Corporation, një kompani që dyshohej për lidhje tregtare armësh me sovjetikët e me qendër në Nju jork. Dy vjet më vonë, në 1939, një fazë e planit u testua në BRSS dhe Tesla mori një çek prej 25 mijë dollarësh.

Tesla shpresonte se shpikja e tij do të përdorej për qëllime vetëm mbrojtëse dhe kështu që do të shndërrohej në një makinë antiluftë. Sistemi i tij kërkonte një seri centralesh energjie të vendosur në brigjet e një shteti dhe që do të skanonin qiejt në kërkim të avionëve të armikut. Përderisa rrezja qe projektuar në një vijë të drejtë, ishte efektive vetëm për afro 200 milje - distanca e harkut të tokës.

Tesla pretendoi se arma e tij kish zbatime edhe në kohë paqeje, një prej të cilave qe transmetimi i energjisë pa nevojën e kabllove për distanca të gjata. Një tjetër ide radikale që ai propozoi ishte nxehja e pjesëve të sipërme të atmosferës për të ndriçuar qiellin natën - një lloj aurora borealis e prodhuar nga njeriu.

Ende nuk dihet nëse ideja e Teslas u mor ndonjëherë seriozisht. Shumica e ekspertëve sot e konsiderojnë idenë e tij si jo fizibël. Megjithatë, rrezja e tij e vdekjes ka një ngjashmëri shumë të madhe me armën e rrezeve me thërrmija të ngarkuara që prodhuan SHBA dhe BS gjatë Luftës së Ftohtë.

Sido që të jetë, ëndrra e Teslas për një mjet teknologjik për t'i dhënë fund të gjithë luftërave duket po aq e pamundur sot, sa dhe kur ai e hodhi propozimin e tij, në vitet tridhjetë.

RD

30 copëza të pabesueshme urtësie nga Nikola Tesla
1. Lër të ardhmen të thotë të vërtetën, dhe vlerësoje gjithësecilin sipas punës dhe arritjeve. E tashmja është e tyrja; e ardhmja, për të cilën vërtetë kam punuar, është e imja.

2. 29 ditët e fundit të muajit janë më të vështirat.

3. Luftërat mes individëve, por edhe qeverive dhe kombeve, rezultojnë pa dallim nga keqkuptimet në kuptimin më të gjerë të këtij termi. Keqkuptimet shkaktojnë gjithmonë nga paaftësia për të vlerësuar këndvështrimin e njëri-tjetrit.

4. Paqja mund të vijë vetëm si një pasojë e natyrshme e iluminimit universal.

5. Shkencëtari nuk synon rezultate të menjëhershme. Ai nuk pret që idetë e tij të përparuara të pranohen me gatishmëri. Puna e tij është si ajo e atij që mbjell – për të ardhmen. Detyra e tij është të hedhë themelet për atë që do të vijnë, të tregojë rrugën. Ai jeton, punon dhe shpreson.

6. Kudo në hapësirë ka energji. A është kjo energji statike, apo kinetike? Nëse është statike, shpresat tona janë të kota; nëse është kinetike – dhe këtë e dimë me siguri – atëherë është thjeshtë cështje kohe, se kur njeriu do t’ia dalë që t’i bashkëngjisë makinerinë e tij, vetë rrotës së punës së natyrës.

7. Cdo qenie e gjallë është një motorr i bashkëngjitur rrotës së punës të universit. Ndonëse në dukje i prekur vetëm prej asaj që e rrethon, sfera e influencës së jashtme shtrihet deri në distanca të pafundme.

8. Ky planet, me madhësinë e tij në dukje mbresëlënëse, për rrymat elektrike është thjeshtë një zar i vogël metalik.

9. Ndonëse të lirë të mendojmë dhe veprojmë, ne jemi të lidhur mes nesh, ashtu si yjet në qiell, përmes lidhjeve të pandashme. Këto lidhje nuk mund të shihen, por ne mundemi t’i ndiejmë.

10. Në shekullin 21, robotët do të kryejnë punën që skllevërit bënin në qytetërimet e lashtë.

11. Përhapja e qytetërimit mund të krahasohet me një zjarr; fillimisht ka një shkëndijë, pastaj një flakë e vockël, më pas një flakë e madhe, që rritet me shpejtësi dhe fuqi të pabesueshme.

12. Shqisat na mundësojnë të perceptojmë vetëm një pjesë shumë të vockël të botës së jashtme.

13. Virtytet dhe dështimet tona janë të pandashme, si forca dhe materia. Kur ndahen, njeriu nuk është më.

14. Nuk më bëhet vonë se më vodhën idenë… trishtohem që nuk kanë një ide të tyren.

15. Paraja nuk e ka atë vlerë që i kanë vënë njerëzit. Të gjithë paratë e mia i kam investuar në eksperimente, me të cilët kam bërë zbulime të reja, që i kanë mundësuar njerëzimit një jetë pakëz më të lehtë.

16. Nga të gjithë rezistencat e fërkimit, ajo që e ngadëlson më shumë lëvizjen e njeriut është injoranca, ajoq ë BUda e ka quajtur “e keqja më e madhe e botës”.

17. Instikti është dicka që shkon përtej dijes. Padyshim që kemi disa fibra që na mundësojnë të perceptojmë të vërteta, atëherë kur deduksioni logjik, apo cdo përpjekje tjetër e trurit, janë të kota.

18. Eshtë paradoksale, por e vërtetë, që sa më shumë që ne dijmë, aq më injorantë bëhemi në kuptimin absolut, sepse vetëm përmes iluminimit ne kemi bërë të vetëdijshëm për limitet tona. Një prej rezultateve më të mrekullueshëm të evolucionit intelektual është hapja e vazhdueshme ndaj horizonteve të reja dhe më të mëdha.

19. Individi është kalimtar, racat dhe kombet venë e vijnë, por njeriu mbetet. Këtu qëndron dallimi i thellë mes individit dhe të tërës.

20. Shpikja është produkti më i rëndësishëm i trurit krijues të njeriut. Qëllimi final është zotërimi tërësor i mendjes, mbi botën materiale, shfrytëzimi i natyrës njerëzore për nevojat njerëzore.

21. Zhvillimi progresiv i njeriut është i varur nga shpikjet.

22. Rri vetëm, ky është sekreti i shpikjes; ji vetëm, sepse atëherë lindin idetë.

23. Jeta është dhe do të mbetet gjithmonë një ekuacion i pazgjidhshëm, por ajo përmban disa faktorë të njohur.

24. Dëshira që më udhëheq në gjithë cfarë bëj është dëshira për të shfrytëzuar forcat e natyrës në shërbim të njerëzimit.

25. Shkencëtarët e sotëm mendojnë thellë dhe jo qartë. Njeriu duhet të jetë në rregull mendërisht për të menduar qart, por mund të mendojë thellë dhe të jetë krejt i marrë.

26. Ditën kur shkenca do të fillojë të studiojë fenomenet jofizike, do të bëjë më shumë progres në një dekadë, se sa në të gjithë shekujt e ekzistencës së saj.

27. Nuk mendoj se ka ndonjë emocion tjetër që përshkon zemrën e njeriut, më të madh se sa ai i shpikësit, kur sheh që krijesa e trurit të tij shpaloset drejt suksesit… emocione si ky e bëjnë njeriun të harrojë ushqimin, gjumin, miqtë, dashurinë, cdo gjë.

28. Shkencëtarët e sotëm kanë zëvendësuar matematikën me eksperimentet, dhe ata përsiaten ekuacion pas ekuacioni, e në fund ndërtojnë një strukturë që nuk ka lidhje fare me realitetin.

29. Tre zgjidhjet e mundshme të problemit të madh të rritjes së energjisë njerëzore e gjejnë përgjigjen tek tre fjalë: ushqim, paqe, punë.

30. Sikur ta njihnit madhështinë e 3-shit, 6-ës dhe 9-ës, atëherë do të kishit në duar celësin e Universit. /Sjellë në shqip nga www.bota.al